Afstuderen tijdens de lockdown – Een zee van nieuwe stemmen III

 

This ain’t no pussy shit – Roxanne Simone

Roxanne Simone, Master, Royal College of Art, Londen. 
Roxanne Simone studeerde in 2020 af van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunst in Londen. Ze werkt veelal met het medium metaal, waarbij ze de ambacht van het edelsmeden een hedendaags randje geeft door het werk te combineren met andere disciplines. Zo bestond haar afstudeerwerk ‘Visibility’ uit een reeks gesmeden koperen objecten, fotocollages, digitale sculpturen en beelden waarin deze verschillende lagen met elkaar worden gecombineerd. De thematiek van haar werk ligt op het snijvlak van gender, etniciteit, representatie, de witte blik en de consumptie van zwarte cultuur door tijd, lichamen en beelden. 

Eén van de afstudeerwerken is de film Seeing Angel, waarin ze aan hand van de persoonlijke ervaringen van de persoon Angel de manier belicht waarop zwarte vrouwen en non-binaire mensen veelal worden gezien en in een bepaald keurslijf worden gedrukt. Naar aanleiding van dit verhaal maakte Simone ‘This ain’t no pussy shit’, een object dat ze vervormd heeft en waarbinnen zij thema’s als etniciteit gender, erotiek en misogynie onderzoekt door vragen te stellen: wat betekent het om steeds te worden gezien door de ogen van een witte, heteronormatieve wereld?

Je afstudeerwerk bevat veel belangrijke, actuele en complexe thema’s. Zou je kunnen vertellen hoe je deze in de verschillende kunstwerken hebt gegoten?
Ik wilde werken creëren rondom trauma, verzet en opstanding. Daarvoor deed ik onderzoek naar de techniek Hydroforming. Met deze vervormingstechniek zet je metaal uit met water, net zolang tot het barst. Het proces is representatief voor de rol van de hedendaagse westerse systemen en hoe mensen van kleur daarin behandeld worden: door ze over te belasten, net zo lang tot mensen metaforisch buigen, draaien en scheuren.Een paar maanden nadat ik hiermee begon ontstond de pandemie en nam Black Lives Matter het podium in de media. Ik maakte fotocollages van geweldige mensen met een donkere huidskleur en de serie ging een verbinding aan met de objecten met een patina laag die ik aanbracht. Het aanbrengen van de kleurlaag op de objecten en foto’s werd daarbij een metafoor voor genezing.

Het lijkt me lastig om zulke fysieke en ambachtelijke beeldhouwwerken en collages online te moeten presenteren. Hoe heb je de afstudeertentoonstelling ervaren?
Er was een geweldig online platform gemaakt waardoor sommige werken over de hele wereld zijn gezien. Iets wat met een fysieke show nooit mogelijk was geweest. Tegelijkertijd had ik het gevoel dat instituten vergaten dat studenten de wereld op een nieuwe manier ervoeren, en dat het veel van ons vroeg om tijdens de pieken van de pandemie nieuw werk te maken. Deze ervaring helpt me wel nu ik huidige studenten van de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Londen lesgeef. Verder heeft het me geleerd om digitaal werk te maken. Maar ik kijk uit naar de fysieke tentoonstelling, die deze zomer alsnog gaat plaatsvinden bij Gallery SO in Londen.

Hoe is het je na het afstuderen vergaan?
Ik heb unieke verbindingen gemaakt met verschillende groepsprojecten, tentoonstellingen, online gesprekken met curatoren en andere kunstenaars. Een recent project was een publicatie opdracht door

‘Current Obsession Magazine’ waarin zestig kunstenaars van kleur wereldwijd hun werk tonen in een geprinte tentoonstelling van Schmuck. Verder ben ik bezig met het maken van nieuw werk en andere werken als onderdeel van de prijs die ik heb gekregen van Theo Fennel en Goldsmiths Company. Mijn parttime functie aan de academie stelt me in staat nieuw werk te kunnen blijven maken. Dit doe ik zowel thuis als in mijn studio die ik momenteel deel met drie andere kunstenaars. Hier smeed ik en werk ik aan meerdere sculpturen tegelijk. Op dit moment ben ik bezig met het afdrukken van foto’s om een balans te vinden tussen het beeld en het fysieke object. Ik zoek nog naar de juiste residentie om dit proces verder te onderzoeken.

Hoe kijk je naar de toekomst?
Mijn praktijk ontwikkelt zich steeds verder naar een multidisciplinaire aanpak, met metaalwerk in de kern. Ik ben van plan mijn kunstpraktijk verder uit te bouwen en werk te maken op grotere schaal, in de publieke ruimte. Om dit te bereiken heb ik een eigen studio nodig. Tegelijkertijd ga ik door met interculturele projecten. Mensen, gemeenschappen en plekken inspireren me, aangezien het voor mij van groot belang in om nieuwe verbindingen te creëren. Een droom van mij is om hier voor de gemeenschap in Londen gratis kunststudio’s te realiseren voor jonge mensen die niet de juiste middelen hebben om iets te maken, of om naar de kunstacademie te gaan en hun creativiteit te onderzoeken.

Daarnaast geloof ik dat er veel potentie is om een belangrijke omschakeling te maken in de manier waarop we naar kunst kijken, zowel in de Britse maatschappij als wereldwijd. Wanneer we complexe gesprekken aangaan over onderdrukkende systemen, zoals rijkdom, anti-zwartheid, transfobie, misogynie, etc, kunnen we vooruit bewegen. Ondanks het feit dat we nog een lange weg hebben te gaan ben ik hoopvol. Er wordt werk verzet binnen de gemeenschappen, het onderwijs en de kunstwereld, die samen de cultuur, tijdsbeeld en de waarheid weerspiegelen.

Volg Roxanne Simone via haar site of Instagram.

Emelie Liljebäck, MFA, Konstfack Universiteit van Kunst, Ambacht en Design, Stockholm, Zweden.
Emelie Liljebäck studeerde in 2020 af met het project ‘Finding Presence of the Absent’ dat bestaat uit een aantal verschillende sculpturen en elementen. Koperen platen met daarin afdrukken van borduurpatronen, theedoeken die aan haakjes hangen, koperen mallen van uitvergrootte huishoudelijke objecten. Enerzijds is het werk politiek geladen: het verkent de rol van vrouwen in de geschiedenis, evenals de hedendaagse structuren die deze rol in stand houden. Anderzijds is het een diep persoonlijk project van Liljebäck rondom haar grootmoeder en andere vrouwen in haar familie en hun gedeelde geschiedenis. Hoewel ze uit het leven van haar grootmoeder put om vragen te stellen, vertelt het ook haar eigen verhaal. Ze gebruikt haar geschiedenis om structuren zichtbaar te maken, maar ook om te laten zien wat er gebeurde in de keuken waar ze opgroeide.

Waarom koos je ervoor het verhaal van je grootmoeder te vertellen?
Ik wilde graag een licht schijnen op de dagelijkse taken van vrouwen door verschillende generaties. Die alledaagse routines zijn zo belangrijk om alles te laten werken. Het is de lijm die onze maatschappij samenhoudt. Iedereen in de familie heeft kunnen doen wat ze wilden omdat deze vrouwen ervoor zorgden dat er thuis voedsel op tafel stond, de vloeren schoon waren en de was netjes in de kast lag. Mijn grootmoeder heeft nooit geklaagd over de rol die haar werd toebedeeld, maar ze was ook niet de huisvrouw die mensen in haar zagen. Ze was een werkende vrouw die zorgde voor het huishouden. Ze is content met de keuzes in haar leven. Het is dan ook niet haar verhaal wat ik vertel. Het zijn eerder mijn observaties van mijn geschiedenis waar ik over praat, mijn nalatenschap. Misschien wil ik het doorgeven en misschien niet. Maar ik wil het zichtbaar maken en erover praten. Het is ook een liefdesproject, een rouwproces rondom mijn grootmoeder die spoedig zal ‘verdwijnen.’ Onze tijd samen wordt korter en voor die eindigt wil ik haar zichtbaar maken zodat ze niet vergeten wordt.

Een schitterend liefdevol gebaar. Hoe gaat het nu met haar en hoe kijkt zij naar je afstudeerwerk?
Het gaat gelukkig goed met haar. Ze is 86 jaar en ‘still going stroing.’ Zoals ik al zei is ze content met de keuzes in haar leven. Maar ze begrijpt het onderwerp waarover mijn afstudeerwerk gaat en waarom het zo belangrijk is om erover te praten. Ze is dan ook trots op mij en mijn afstudeerwerk.

Hoe heeft dit verhaal en jouw afstudeerwerk uiteindelijk gestalte gekregen?
De afstudeershow werd uiteindelijk een virtuele tentoonstelling. Aangezien ik een installatie had waarin de ruimte ervaring belangrijk is, geloof ik dat de digitale versie mijn werk niet geholpen heeft. Dus naast mijn eigen kanalen zoals Instagram heb ik niet veel reactie gekregen. Tijdens de pandemie heb ik wel veel geleerd. Ik heb geleerd om in te spelen op veranderingen en mijn werk op verschillende manieren te presenteren. Daarnaast heeft het virtuele natuurlijk wel de kans gegeven om mijn werk over de hele wereld te laten zien. Maar er zijn weinig mensen die de hele installatie als geheel hebben gezien. Terwijl de ervaring van de ruimte zo belangrijk is. Ik heb bijvoorbeeld ook gewerkt met de afmetingen van een lichaam in de installatie The Copper Moulds. Deze werken hangen op spiegelhoogte, waardoor de toeschouwer zichzelf kon zien in de reflectie van de koperen vormen. Zoiets is natuurlijk nooit over te brengen via een beeldscherm.

Het lijkt me lastig om online af te studeren met een werk dat niet via een beeldscherm is over te brengen. Hoe heb je de tijd sinds het afstuderen ervaren?
Ik heb het geluk gehad dat ik ben uitgenodigd bij een residentie in Stockholm, in de herfst na het afstuderen. Door alle maatregelen was het wel lastig om aanwezig te zijn op locatie, dus de residentie is tijdens de lente voortgezet. Op dit moment werk ik overdag als een tutor in een kleine werkstudio voor jongvolwassenen. Daar leer ik hen verschillende methodes en technieken. Dat is erg leuk, maar neemt ook veel tijd in. Daarnaast ben ik bezig met mijn residentie en ben ik uitgenodigd voor een project dat in mei start, waarin ik samen met tien andere kunstenaars ga werken met verschillende technieken. Daarnaast werk ik aan een eigen project zonder deadline.

Wat hoop je voor de toekomst en hoe beziet jouw regering het kunstenaarschap?
Dat is een complexe vraag, die ik alleen als recent afgestudeerde kan beantwoorden. Ik zie wel dat er beurzen en projecten zijn waarvoor je je aan kunt melden, maar je kunt je natuurlijk wel afvragen of het genoeg is en waar de prioriteiten liggen. In de toekomst hoop ik dat ik mijn praktijk verder kan ontwikkelen. Ik zou graag doorgaan met werken aan tentoonstellingen en samenwerkingen, maar ook aan publieke werken willen werken, of als gast docent willen werken aangezien ik lesgeven erg leuk vind. Als het me lukt om dit alles te combineren zou ik erg bij zijn.

Volg Emelie Liljebäck via haar site en Instagram.