Goedemorgen zonder zorgen

Kunstenaar Liesje van Berk onderzoekt op verschillende manieren de rol van onze hersenen in ons dagelijks leven. De stroom aan gedachten die maar door blijft gaan. Wanneer zet iemand die gedachten eens op pauze? Het hoofd staat centraal in haar werk, hoewel het hoofd juist vaak niet zichtbaar is in het werk. Het hoofd valt van het papier, is verscholen onder een tentje of gewoonweg niet getekend. In dit boekje zie je overzicht van de tentoonstelling en de theatervoorstelling ‘Fata Morgana naar Rust’. De tentoonstelling werd veelal gevuld met precieze potloodtekeningen van liggende mensen met een tentje over hun hoofd en een installatie van zachte dekens en kleine tentjes. In de theatervoorstelling op Oerol van 2009 richtte zich op kamperen en de schijnwerkelijkheid van rust.

Geniale verbanden zien, creatieve oplossingen en de juiste woorden vinden: dingen moeten bedenken levert vaak stressachtige verschijnselen op. Maar wanneer kom je echt tot rust? ‘Even je hoofd lekker leeg maken’, haast een cliché: maar kun je hoofd leeg maken? Ben je ‘in rust’ als je niet denkt en je gedachten stop zet? Volgens mij kun je je gedachten nooit stop zetten. Ben je volkomen ontspannen, superchill in pauzestand hoef je gedachten niet te sturen. Vaak genoeg brengt rust een hoop onrust met zich mee, al die gedachten die vrij rondjes rennen, elkaar doorkruisen en zonder enig doel zich aan elkaar verbinden. In ruststand moet je niks, alles mag onbezonnen door je hoofd suizen. De grens tussen rust en onrust is ook zeker te vinden in het boekje van Liesje van Berk. De eerste vraag die van den Berk stelt: ‘Is het niet genoeg elke gedachte slechts één keer te denken?’ Verschillende teksten zijn over elkaar heen gedrukt, en lijken zo de oneindigheid en dwaasheid van gedachten weer te geven.

Een moment van rust inbouwen gaat niet zo makkelijk als het inplannen van koffie-, tandarts-, en brainstorm afspraken. Dat moment van rust en ruimte staat als laatste in de rij en komt zelden aan de beurt. Liesje van Berk zet voor zo’n moment bij ieder een klein wit tentje over het hoofd. Ik kan me wel voorstellen dat dit witte tentje je afzondert in een witte leegte en je subtiel duwt in een ontspannen en teruggetrokken houding, waarin je niets meer kunt opnemen van de buitenwereld en je volledig kunt luisteren naar je gedachten. Liggend onder zo’n klein wit tentje vraag ik me af of je kunt op staan met een goedemorgen zonder zorgen.

Het boekje ‘Fata Morgana naar Rust’ is in bezit van het schitterende boekenwinkeltje BoekieWoekie in de Berenstraat 16 in Amsterdam. Een winkel die van beneden naar boven en in alle hoekjes en gaatjes is bedekt met de kunstenaarsboeken (en ook precies ruikt hoe een boekenwinkeltje moet ruiken). Veelal boeken in kleine oplages, van kunstenaar met veel en weinig werk, boeken uit Nederland en van heiden ver. Kortom een plek waar je geweest moet zijn. Kijk voor meer informatie op de website van BoekieWoekie (ook een waar avontuur).