10 tips voor kunstenaars die hun eigen PR moeten doen

Maar ja, je eigen PR doen, dat is (als het goed is tenminste) niet iets waar je dol op bent als kunstenaar. Het liefst doen we het helemaal niet, worden we vanzelf opgepikt en verschijnen er vanuit het niets enorme stukken over in The New York Times over ons werk. Tot die tijd is het schipperen: je wilt gewoon kunst maken, maar je weet: een beetje bezig zijn met de promotie van je werk dat is misschien toch wel goed. Nu wil ik niet zeggen dat ik precies weet hoe het moet, maar ik heb toch geprobeerd 10 dingen op een rijtje te zetten. Belangrijkste is niet naar mij te luisteren, maar de manier te vinden die voor jou werkt. Als het zo is dat het enige wat voor jou werkt er helemaal niet mee bezig zijn is, dan zou ik me er ook gewoon niet mee bezighouden. Goed werk maken blijft gelukkig de beste PR die er maar is. Ik zelf ben trouwens kunstenaar en werd weer door hoofdredacteur Heske ten Cate gevraagd 10 tips te formuleren aangezien ik vaker lijstjes met tips voor mister Motley maak. Zelf gaf ze tijdens het praatje in Art’Otel verschillende tips. Hieronder lees je de samengesmolten versie van onze tips:

1: Stop met spammen
Stuur geen persberichten. Stuur geen nieuwsbrieven. Val mensen niet teveel lastig. Doseer zelfpromotie op Facebook, Twitter en andere social media. Natuurlijk: als je na jaren hard werk eindelijk die expositie hebt, dan mag je dat best trots met iedereen delen. Alleen liever niet elke dag, beperk je tot de hoogtepunten. Zorg vooral dat mensen je leuk blijven vinden, anders gaan ze je verbergen en je emails als spam markeren.

2: Benader mensen die je kent
Uit ervaring weet ik dat de meeste persberichten ongelezen in de prullenbak verdwijnen. Beter kan je inzetten op vriendjespolitiek, want helaas is dat toch hoe het werkt. Bijna altijd als ik met een idee naar een krant of tijdschrift mail en ik ken diegene niet, dan krijg ik geen antwoord. Ken ik diegene wel, dan krijg ik bijna altijd antwoord. Het is stom, maar het werkt vrees ik toch zo. Als je niemand kent, maar je wilt toch dat ze terugmailen zorg dan dat iemand je eerst introduceert.

3: Presenteer je werk toegankelijk
Ook mensen die over kunst schrijven begrijpen niet direct alle kunst. Dat is niet erg: de wereld heeft zowel moeilijke als makkelijke kunst nodig. Wel kan het helpen als je moeilijk werk maakt het zo te presenteren dat er op zijn minst een kleine opening is voor de mensen die komen kijken om je werk te begrijpen. Dat hoeft geen bordje met uitleg te zijn, maar kan ook iets heel kleins, iets bijzonders. Een hint in de titel, een gedicht, een krantenartikel aan de muur geprikt dat je geïnspireerd heeft.

4: Zorg dat journalisten je aardig blijven vinden
Heske van Mister Motley vertelde me dat er kunstenaars zijn die op openingen haar vastklampen met de vraag of ze een stukje over hen gaat schrijven. Er zijn andere dingen waar Heske liever over praat: kunnen pandaberen seksueel aantrekkelijk zijn? Hoeveel geld zou je uitgeven aan een kerstbal in de vorm van een atoombom? Heb je wel eens met je galeriehouder gezoend? Je zult zien: openingen worden niet alleen voor Heske, maar ook voor jezelf leuker als je praten over je eigen werk tot een minimum beperkt.

5: Vergeet wat je uitzet
Als je media benadert, probeer het dan te vergeten nadat je het hebt uitgezet. Als ze er graag over willen schrijven hoor je het wel. Tot die tijd is het vooral voor je zelf fijner om aan andere dingen te denken.

6: Leer schrijven over je eigen werk
Soms is het mogelijk om over je eigen werk te schrijven voor een krant of tijdschrift. Vooral als je werk een onderzoek is naar een bepaald onderwerp kan dit interessant zijn. Het scheelt het tijdschrift zelf tijd en vaak weet je het zelf toch het beste onder woorden te brengen. Dit geldt vooral als je werk over een concreet iets gaat als ‘de verschijningsvorm van de duivel’ of ‘ondergrondse economieën in ontwikkelingslanden’. Inderdaad lastiger als je intuïtief ontstaan abstracte schilderijen maakt. Voor mij helpt schrijven over mijn eigen werk altijd mijn denken erover te verscherpen. Dus ook als je stuk nergens geplaatst wordt, dan is het in ieder geval voor jezelf fijn.

7: Werk hard, heb werk
Dat is de basis van alles.

8: Besef dat het uiteindelijk niet zoveel uitmaakt
Soms had ik veel pers en werd er helemaal niks verkocht. En die keren dat er wel werk van mij werd verkocht op een beurs, had ik vaak helemaal geen pers. Een stuk dat over je geschreven wordt is natuurlijk een fijne veer in je reet. Dat kan even lekker voelen, maar uiteindelijk is dat toch niet waar het om gaat.

9: Maak controversieel werk over Geert Wilders
Garantie dat ze over je schrijven. Alleen waarschijnlijk niet door Mister Motley. Hetzelfde geldt voor werk met levende dieren erin die je laat leiden. Of als je ijsjes maakt van je eigen ontlasting die je uitdeelt en waarvan je dat pas de dag erna onthult. Als je echt in de media wil komen, dan is er natuurlijk altijd wel wat te verzinnen.

10: Geef nooit veel geld uit aan je eigen PR
Je komt als kunstenaar altijd beter over je als je veel geld in je werk stopt, dan als je veel geld in je PR stopt.