Hij was 4 en werd geruild voor een fles whisky

In een kleine, donkere zaal staan op het podium een cello, drumstel en keyboard klaar om bespeeld te worden. Op stoelen aan tafeltjes, zoals een echte Jazz-opstelling betaamt- zit iedereen dicht op elkaar. Anders dan dat ik van jazzcafés gewend ben lijkt het alsof ik in een theaterzaal terecht ben gekomen. Ik voel spanning en besef me dat ik een hele verassende avond ga beleven. De cellist en drummer zijn Holley voor en warmen de zaal op met swingende jazz. De cellist maakt felle bewegingen met zijn strijkstok, totaal opgaand in zijn muziek trommelt hij later mee met het ritme van de drummer op de kast van zijn cello en bespeelt deze zelfs steunend op zijn schoot alsof het een gitaar is. De drummer lijkt zich niet meer te beseffen dat hij speelt voor zijn publiek, dromend kijkt hij hoe zijn drumstokken de drums raken. De jazz die zij spelen klinkt mij nieuw in de oren, het is enerzijds goede swingende jazz muziek, maar anderzijds ook dromerig nu de contrabas is vervangen door een cello en de piano voor een keyboard.

Wanneer Holley het podium op komt lopen heeft de cellist al 15 haren van zijn strijkstok verloren. Rustig neemt Holley plaats op zijn stoel achter zijn keyboard, nadenkend over de eerste woorden van zijn nieuwe song. De improvisatie die we vanuit de jazz kennen is het best terug te horen in het instrumentale spel van Lonnie Holley, spelende wijs, nonchalant, impulsief en vol verschillende ritmes die elkaar continu afwisselen, van structuur is geen sprake. Zijn zangkunsten doen echter aan de blues denken, met zijn rauwe donkere stem vertolkt hij verhalen over zijn leven, brengt lessen en boodschappen. In iedere vorm is deze muziek uniek, klanken die ik nog nooit eerder heb gehoord. 

27 broers en zussen om mee op te groeien. 4 jaar oud zijn, geadopteerd worden en vervolgens door je nieuwe vader en moeder geruild worden voor en fles whisky. ‘I was born as a curious baby, but then they took it away from me’, zingt hij luid. Vanaf zijn 5e levensjaar heeft de 65 jarige man veel baantjes zien komen en gaan. Ook als grafontruimer en kok in een fastfood restaurant in Disneyland heeft hij een aantal jaar zijn brood verdiend. De afgelopen dertig jaar heeft Holley echter besloten zijn leven te wijden aan de kunst. Toen twee van zijn nichtjes plotseling omkwamen bij een brand maakte hij grafstenen voor hen van zandsteen die hij vond vlak bij het huis van zijn zus. Het scheppen van beelden werd een nieuwe roeping in zijn leven. Van het afval wat mensen rond laten slingeren maakt Holley de meest indrukwekkende installaties en beelden die voor hem het pad uit homeless shelters en drankflessen betekende. Beschilderde koekblikken, aan elkaar genaaide poppen van plastic en complexe bouwwerken van regenpijpen, Lonnie Holley gebruikt alles wat hij in handen kan krijgen voor het maken van een nieuw beeld. Ieder materiaal beschouwd hij als een schoonheid om mee te werken, of dit nu spiegelscherven zijn of gesmolten televisies die al jaren langs de kant van de weg liggen. In zijn beeldende kunst zijn vaak teksten verwerkt en kleurrijke Afrikaanse patronen komen veelvoudig terug. Hij maakt grote sculpturen waarin een grof handschrift naar voren komt. Dat anderen zijn werk als kunst zouden kunnen beschouwen had Holley echter nooit gedacht. Kunst maken was voor hem een therapie, zijn drijfveer om te blijven leven en de dagen door te komen. Zijn achtertuin fungeerde als zijn persoonlijke expositieruimte, totdat hij werd ontdekt door een kunstverzamelaar die er voor zorgde dat het Birmingham Museum of Art een aantalkunstwerken te zien kreeg. Hij ontving veel lof over zijn sculpturen en het museum besloot zijn werk tentoon te stellen. Sindsdien wordt het werk van de kunstenaar in verschillende musea en zelfs in het witte huis geëxposeerd. 

Tijdens zijn werkproces maakt de kunstenaar bijzondere geluiden en muziek die hij sinds kort uitgebreid heeft tot hele nummers. Hij neuriet, mompelt en danst terwijl hij werkt aan een nieuw prachtstuk. Nu reist de kunstenaar verschillende landen af om als muzikant zijn publiek te verrijken met zijn teksten. Waar je precies een kaartje voor koopt is echter moeilijk te zeggen, ieder concert bevat andere nummers, van repeteren is geen sprake. Zo zingt Holley ter plekke een nummer gebaseerd op de gekleurde lampen die in zijn ogen schijnen en zijn zicht verblinden of misschien juist wel verhelderen. De gehele avond wordt opgevuld met improvisatie waarin hij en zijn muzikanten bijzonder goed op elkaar ingespeeld zijn. Muziek en kunst zijn allebei vormen waarin de kunstenaar zich kan uiten. Hij ziet de twee disciplines dan ook als een Siamese tweeling, ze zijn onafscheidelijk van elkaar. Met zowel zijn muziek als beeldende kunst probeert hij mensen met elkaar in contact te brengen en hoopt hij meer bewustzijn te creëren bij zijn publiek voor alles in ons universum wat leeft. 

Tijdens zijn ode aan de stad Amsterdam, nummers over zijn jeugd en respectbetuigingen aan moeder natuur rammelen de prachtige armbanden van Holley vrolijk mee. Om iedere vinger van zijn hand zitten minstens 2 ringen. Zijn donkere, rauwe stem galmt door de zaal. Met zijn tong maakt hij klikkende en sissende geluiden en een dozijn aan andere oerkreten. De tranen biggelen aandoenlijk over zijn wangen wanneer hij het publiek bedankt voor de goede ambiance en op dat moment een nummer inzet over watervervuiling. Hij is niet meer van het podium weg te slaan. Met twee toegiften na is duidelijk te zien hoe verzot Holley op het maken van muziek is.

‘Thumbs up for Mother Universe’