Door schildersogen
Drie vrienden in een kroeg, een vaasje in ieders hand. Ze praten over kunst, schilderkunst om precies te zijn, en hebben het zowel over hun eigen schilderijen als die van anderen. Wanneer het over tentoonstellingen in Nederland gaat waar enkel en alleen hedendaagse schilderkunst te zien is wordt het echter stil aan tafel. De hersenen beginnen te kraken, herinneringen worden opgerakeld, en er worden nog meer vaasjes gedronken. Maar een tentoonstelling waar specifiek deze ambacht centraal staat schiet geen van drie te binnen. Het zorgde ervoor dat in 2012 Door Schildersogen I, from a painters perspective opende in Arti et Amicitiae en vorige maand Door Schildersogen II werd ingericht.
Verstopt in hartje Amsterdam, in een prachtig oud pand naast de G-star winkel aan het Damrak zit de eerste kunstenaarsvereniging van Nederland, Arti et Amicitiae; kunst en vriendschap. Van de flamboyante ambiance die heerst op de benedenverdieping waar je in de sociëteit een goede kop koffie kunt drinken in bibliotheek-achtige sferen, blijft niets meer over na het opstijgen van een grote, donker houten wenteltrap. Boven zijn de muren strak en wit en kun je de verflucht van de expositie Door Schildersogen haast ruiken.
Waar de drie kunstenaarsvrienden in 2012 nog fantaseerden over de vorm van een tentoonstelling over hedendaagse schilderkunst, zijn ze in 2015 voor de tweede maal gastcuratoren van Door Schildersogen. Arnout Killian, Harm van den Berg en Frenk Meeuwsen hebben zichzelf uitgedaagd en kiezen voor een breder en verrassender perspectief op de schilderkunst in deze tweede reeks van door schildersogen. Niet alleen ‘klassieke’, tweedimensionale schilderkunst bedekt de muren van Arti et Amicitiae, ook installaties, sculpturen en zelfs videowerk.
Zo stuit je bij binnenkomst direct op een zelfportret van Roel Jeroen van der Linden. Een sculptuur van menselijke grootte waar de sokkel niet wit van gebleven is, en onder de verfspatten en vegen zit. Het lange mensfiguur draagt een spijkerbroek waar de kunstenaar jaren in geschilderd lijkt te hebben. De broek zit onder vlekken in wel tachtig verschillende kleuren verf, zijn bovenlichaam is bedekt met de ramen van schilderdoeken. Een groot contrast met de kunst van Adzer van der Molen. Zijn schilderij Pedestrian Life hangt een zaal verderop en toont een prachtig straatbeeld van olieverf op doek, die de klassieke ambacht van het modern realistisch schilderen representeert.
Misschien niet de meest verassende keuze maar zeker een tijdloos kunstwerk dat blijft betoveren in de tentoonstelling over schilderkunst is de dia-installatie van Pieter Paul Pothoven, Lapis Lazuli from Serr-i-Sang. Drie dia-projectoren verlichten de muren met bijzondere patronen in een intense kleur blauw, verweven door gouden aders. Plakjes van de kostbare edelsteen lapis lazuli uit Afganistan, aangebracht op plaatjes glas, zijn de basis voor de dia projecties. De betoverend dromerige beelden van Pothoven leiden echter naar een volgende zaal met een tweede verassende installatie, de Nail-art Studio van Tanja Ritterbex. Een vrolijk geheel waar iedere seconde weer iets nieuws te ontdekken is en de kunstenares zo nu en dan performances in geeft. Een nagelstudio waar baby roze schappen honderden verschillende kleuren nagellakflesjes prijken. Het is goed om te zien dat vulgaire objecten als deze ook een podium krijgen binnen de museale omgeving en vol lef door de drie kunstenaars vrienden in het medium schilderkunst wordt opgenomen. Neon kleuren, glitters en diamanten, een ware snoepwinkel voor de manicure liefhebber. Foto’s van handen met nagels beschilderd in de meest bizarre kleuren en designs krijgen een plek in de installatie, maar zorgen er mede door het bordje ‘Good for You’, hoog boven de installatie aan de muur, voor dat ik mijn nagels niet aan deze installatie toe zou durven vertrouwen.
Dat Door Schildersogen niet door een curator maar door kunstenaars is ingericht, is niet alleen te merken aan de brede blik op het medium dat de expositie vertegenwoordigd, In schildersogen hangen geen naambordjes naast de kunstwerken en is er nauwelijks tekst en uitleg. ‘We zijn alle drie schilders, dus we benaderen de tentoonstelling vooral vanuit dat perspectief’ vertelt Arnout Killian. Anders dan een curator die misschien meer vanuit kunsthistorisch perspectief zijn insteek neemt, zijn de kunstenaars meer bezig met het zoeken naar evenwichtigheid in de beelden en zien ze de tentoonstelling niet als een thematentoonstelling maar als een terugkerend middel om een breed overzicht van wat er gaande is in de schilderkunst te kunnen tonen in het hedendaags culturele landschap. Over de selectie kunstwerken die de schildervrienden maken doen ze overigens erg lang en dat is ook te zien. Na lang overleg en discussies wordt er gezamenlijk bepaald welke kunstwerken een mooi uitgebalanceerd overzicht weergeven. Deze tentoonstelling biedt je de rust om puur te kijken naar de kunst en je te laten verassen door wat er aanwezig is, iedere zaal weer.
De tentoonstelling door schildersogen, from a painters perspective II is nog tot en met 24 januari te bezoeken in Arti et Amicitiae, Rokin 112.
Mocht je het leuk vinden om een rondleiding te krijgen door de tentoonstelling, bezoek deze dan op zondag.