Anne Forest in Heden
Oude Perzische tapijten, verscheurde douchematten en ongespannen linnen vullen de steriele witte wanden van de tentoonstellingszaal. De oorspronkelijke patronen en kleuren van deze stoffen zijn niet meer te zien door de nieuwe laag die ze hebben gekregen. Een laag van verf waarmee vreemde en onbekende voorstellingen zijn geschilderd. Mythische beesten die niet van deze wereld zijn en mensfiguren die we nooit eerder hebben ontmoet.
Dit zijn de schilderwerken van Anne Forest en ze hangen aan de wanden van kunstuitleen Heden in Den Haag voor de tentoonstelling All Souls. Forest schildert op tweedehands materialen. Het hoogpolige tapijt met zijn zachte structuur en de douchemat met het rafelende draad eisen van haar dat ze zich meer moet inspannen om de details zichtbaar te krijgen en de lijnen recht. Daarnaast brengen deze dragers een derde dimensie in haar werk, waardoor de voorstellingen fysiek meer diepte krijgen.
De uitstraling van de bizarre beesten en mensfiguren op haar doeken doen niet westers aan. De inheemse beeldtaal vertoont kenmerken van laatmiddeleeuwse iconografie. Zelf is Anne Forest Russisch Orthodox opgevoed en heeft ze in haar jeugd altijd de beelden van deze religie op zondagochtend in de kerk aanschouwd. Het is bijzonder op welke manier Forest deze eeuwenoude iconografie hedendaags weet te presenteren. Dit doet ze onder andere door het felle kleurgebruik en de grafische manier waarop de figuren samensmelten met de achtergrond. Deze samenvloeiing komt duidelijk naar voren in het werk Nicollo. Het beschilderde IKEA matje hangt linksachter in de zaal en het velgekleurde geel steekt af tegen de witte wand. De fijne lijnen van de bladeren op de achtergrond zijn net zo strak als de lijnvoering van het figuur op de voorgrond. Ook is de intensiteit van het geel niet zachter dan het roze van de man. Het werk heeft hierdoor maar één dimensie en de vergelijking met de middeleeuwen is dan ook snel gemaakt.
Artistiek leider Rob Knijn legt mij uit waarom het werk van Forest goed bij Heden past. Heden is een stichting waar kunst wordt uitgeleend, verkocht en tentoongesteld. Ze streven naar kwaliteit en willen de beste kunstuitleen zijn van Nederland. Dit doen ze door professionele kunst op de voet te volgen en kunstenaars vroegtijdig in hun carrière aan te spreken. Zo is Forest is een voorbeeld van een nog niet lang geleden afgestudeerde kunstenaar van de KABK die Heden een plek biedt om haar werk te exposeren. Volgens Rob Knijn reflecteert Forest op een heel eigenzinnige manier op deze tijd, een eigenschap die kunst moet bezitten wil het in Heden komen te hangen. Verder communiceert haar werk sterk, waardoor het te mogelijkheid tot uitlenen bezit. De eigentijdse iconografische beelden zijn onbewust herkenbaar voor veel mensen.
De afgelopen jaren zijn zwaar voor Heden geweest. Subsidies zijn gehalveerd en mensen kopen en huren minder snel kunst in tijden van crisis. Toch wil de organisatie geen capaciteit weggeven aan de inkoopkant. De kwaliteit van professionele kunst die ze inkopen is altijd de kern en het uitganspunt geweest van de organisatie, dit mag niet komen te vervallen.
Op de vraag of de kunstwereld te zwaar is getroffen door de crisis heeft Knijn een duidelijk antwoord. Als het gaat om de hoeveelheid geld valt het volgens hem wel mee. Er zijn vast en zeker sectoren geweest die meer moesten inleveren. Echter de toon waarop de kunstwereld de afgelopen jaren is weggezet vindt Knijn zeer schadelijk. Een tijd geleden las hij een artikel in de Telegraaf waaruit bleek dat Jet Bussemaker acht miljoen wil investeren in de culturele sector. Daarvan zou een deel naar de beeldende kunst gaan. De conclusie van het artikel was dat kunstenaars nu weer lekker achterover kunnen leunen. ‘Ik heb bij wijze van spreken nog liever dat Bussemaker het geld houdt dan dat er weer zo’n misplaatste opmerking moet worden gemaakt over de werkhouding van kunstenaars.’
Dat deze opmerking misplaatst is wordt snel duidelijk wanneer we de werken van Forest zien hangen in Heden. Het gaat in totaal om zesentwintig werken die ze in maar liefst twee jaar heeft gemaakt. De werken die er hangen doen niet denken dat Anne Forest atheïstisch is gezien de vergelijking met de christelijke iconografie. Forest kan deze keuze duidelijk uitleggen. De beelden die ze zag op zondag ochtend in de kerk waren bedoeld om in contact te staan met iets hogers. Dit gegeven vindt ze ondanks haar atheïsme nog steeds prachtig, het terugbrengen van een stukje hemel op aarde.
Bekijk hier de website van Heden
Bekijk hier de website van Anne Forest
De tentoonstelling All Souls is nog tot en met 6 december te zien in Heden Den Haag